De Registratieplicht voor de kringloop zorgde de laatste tijd voor veel aandacht in de media. In het rondetafelgesprek over het Digitaal Opkopers Register (DOR) in de Tweede Kamer op 9 februari dit jaar gaf BKN al aan dat beperkte registratieplicht voor leden een goede eerste stap is. Tegelijkertijd hebben we aangegeven dat we ons zorgen maken over de kleine circulaire en sociale initiatieven die nog onder de registratieplicht zouden vallen en dat de registratieplicht voor de milieustraten nog niet geregeld is. Inmiddels zijn er nieuwe ontwikkelingen en komen het Ministerie en de Politie met een hoopgevende update.
Alle ontwikkelingen waar we hier over spreken, zijn niet van de een op de andere dag ontstaan. De registratieplicht voor gebruikte en ongeregelde goederen bestaat al decennia lang in Nederland. Een aantal jaren geleden werd het DOR ontworpen om dit te vergemakkelijken en een koppeling te kunnen maken met de Stop Heling-database. Het dossier staat dus ook bij BKN en NVRD al langer hoog op de agenda. Vorig jaar werd er ook al aandacht gevraagd voor de bedreiging die de registratieplicht zou kunnen vormen voor de kringloop en de circulaire economie in het algemeen en kwamen deze berichten in het nieuws.
ANBI- en BBBI-status
De afgelopen tijd heeft BKN, naast contact met media, ook nauw contact onderhouden met het Ministerie van Justitie en Veiligheid. Er is steeds meer oog voor de kringloopbranche en de impact die de wetgeving heeft voor de hele sector. De zoektocht blijft doorgaan naar oplossingen om te zorgen dat de registratieplicht geen belemmering wordt voor de kringloop en daarmee de circulaire economie als geheel. De volgende stap lijkt nu gezet. Het ministerie onderzoekt of de beperkte registratieplicht voor BKN-leden verbreed kan worden naar alle kringlooporganisaties met een ANBI- of BBBI-status.
Hoe verder?
Het Ministerie en de Politie gaan nu op 10 mei in gesprek met de kringloopbranche om informatie te geven en de sector de kans te geven vragen te stellen. In voorbereiding daarop is een Factsheet gepubliceerd waarin het ministerie de informatie rondom het DOR overzichtelijk op een rij zet. De mogelijke verbreding van beperkte registratieplicht naar alle kringlopen met ANBI-status, is wéér een mooie stap. Maar er is nog geen steeds geen oplossing of uitzondering voor milieustraten. Staatssecretaris Heijnen gaf in een debat op 20 april aan dat milieustraten niet onder de registratieplicht vielen omdat afval niet onder de registratieplicht valt. Daar ging ze helaas voorbij aan het feit dat op milieustraten ook goederen worden ingeleverd die een tweede leven kunnen krijgen door reparatie, upcycling of hergebruik. En die goederen vallen wel degelijk onder de registratieplicht. BKN en NVRD blijven er daarom op aandringen ook daarvoor een oplossing te vinden.
OpkopersRegister gaat veel verder dan verwacht: Bij de Kringloop moeten alle elektrische apparaten met een serienummer, geregistreerd worden als ze de winkel in gaan.
Dat blijkt uit het door het Ministerie en Politie “DOR-Factsheet” voor de Kringloopbranche.
Terwijl de wetgeving nog niet door de Tweede Kamer is.
In dat factsheet wordt gesuggereerd dat alleen audiovisuele apparaten en “ICT (?)”bij kringloopbedrijven en Circulaire AmbachtsCentra onderhevig zijn aan registratie -door hen- in het nieuwe landelijk op te zetten DOR.
Ook zou het lijken dat dat, een peulenschil is, -wat niet het geval- is, tov. de veel uitgebreidere registratieverplichtingen die de afgelopen 45 jaar voor kringloopbedrijven al aan de orde van de dag zouden zijn geweest.
Als dat laatste al feit was, moet dat een hele grote papieren tijger zijn geweest. Mbt. heling is er al die tijd door kringloopbedrijven niet méér geregistreerd dan gevonden fietsen en eventuele andere gevonden voorwerpen ihkv. bewaarplicht door gemeenten.
Want, wat is de consequentie als politie en ministerie deze wetgeving in de richting van de officiële kringloopbedrijven doorzetten?
LET OP! Niet alleen een enkele laptop, mobiele telefoon of een TV hebben een uniek serienummer (vaak aangeduid met “S/N” of “serial number”). Maar 100-derden apparaat-soorten die dagelijks binnenkomen bij de Kringloopbedrijven.
Een rondgang van 2 uurtjes in onze eigen kringloopwinkel;
Desktopcomputers, elektrische bedden, afstandsbedieningen, papierversnipperaars, laptops, huistelefoons, grasmaaiers, slijptollen, mobile telefoons, fotocamera’s (analoog/digitaal), boormachines, hogedruk reinigers, filmcamera’s, verfbranders, keukenmachines, zonnebanken, platenspelers, scanners, Cd-spelers, IPods, printers, haarkrulsets, elektrische piano’s/keyboards, koelkasten, wasmachines, radio’s, navigatieapparatuur, TV’s, (combi-) magnetrons, massage-instrumenten, verticuteermachines, kookplaten (keramisch/inductie/traditioneel), cassetterecorders, haarföhns, mixers, bloeddrukmeters, bladblazers, scheerapparaten, onkruidbranders, wasdrogers, koffiezetapparaten, autoradio’s, luidsprekers, elektrische gitaren, airco’s, scootmobielen, rekenmachines, internet radio’s, takkenshredders, videorecorders, externe harde schijven, …………
Het is ridicuul, kosten verslindend en onnadenkend om zo’n registratie-bureaucratie uitgerekend aan kringloopcentra op te leggen. Sociale bedrijven die pal staan voor mens en milieu en aan het front voor het “right to repair”.
En tenslotte lijkt deze aanpak, alsof Justitie en Politie drukker zijn met het uitvechten van de vorige oorlog.
• Kringloopcentra kopen niet in, maar krijgen spullen gratis geschonken van hun inwoners, die die spullen een tweede leven gunnen,
• Kringloopcentra verkopen (o.m.) geschonken elektrische apparaten die -enkele uitzondering daargelaten- 2 tot 20 jaar oud zijn, opgelapt en/of gerepareerd, vaak met ook nog eens onderdelen uit een apparaat met weer een ander serienummer,
• Registreren van; Alles wat aan E-goed de winkel ingaat, doe je niet zomaar. (Bovendien elk apparaat moet professioneel nagespeurd worden op een nummer; “is deze precies, die we bedoelen). Het vraagt; -met de aantallen die door de winkel gaan-, dagelijks, uren professionele administratieve inspanning voor de digitale registratie.
Die ook vanwege de hoge strafbedreiging bij vergeten (€ 9.000) niet zomaar overgelaten kan worden aan één van de “doelgroepers met een rugzak” waar de kringloopcentra in hoge mate op draaien. (Dát is de huidige stand van de hergebruiks-economie).
Ongevraagde extra financiële lastendruk.
Een commerciële handelaar kan het aankopen van een apparaat afwegen tegen de administratieve last die het vervolgens met zich meebrengt.
Een kringloopcentrum kan dat niet. Vanwege de milieuzorgplicht die met gemeenten is afgesproken én vanwege de klantenbinding; de “gulle gevers en kopers immers”.
Tenzij natuurlijk……..; we kiepen zoveel mogelijk in de E-Waste afvalbak. Dan maar minder repareren.
• Wordt van elke verkoper van E-goed op verkoopsites als Marktplaats , Ebay, Bol.com of Catawiki hetzelfde verwacht of erop gecontroleerd? Reken maar van niet.
• Het “uitvechten van de vorige oorlog”; Over 2 jaar mag de vlag uit, omdat het gelukt is een Digitaal Opkopers Register met een paar miljoen serienummers uit te breiden tot een monument. Van Elektrisch Erfgoed. Over de rug van Kringloopcentra.
Makkelijk het aanpakken van die fysieke kringloop-winkels! Terwijl de echte heling plaatsvindt op digitale verkoop-sites en het Dark-web.
Het enige dat mijns inziens serieus van kringloopcentra gevraagd mag worden is de registratie van teruggevonden fietsen, scooters e.d. omdat veel gemeenten daarvan de bewaarplicht aan hen hebben overgedragen.
Verder….. niets.
10 mei is een belangrijk moment -door ons allemaal-om dat te bepleiten!
Eppo Gutteling,
Bedrijfsleider Kringloopcentrum Stilema
In de Gemeente Epe.